«بسم الله الرحمن الرحیم»
« برابری آرمانی همیشگی از نسل های گذشته تا به کنون بوده است، برابری همان ارزشی است که بسیاری برای آن ها جان ها داده اند و در پی آن زندان ها رفته اند و زجرهای بسیار کشیده اند، برابری انواع و اقسام بسیاری دارد، برابری جنسیتی، برابری قومی و برابری مذهبی و ...، حال در غرب رویکرد نسبت به برابری، برابری اکثریتی یا برابری در همه عرصه هاست، اما در اسلام اساساً مفهوم برابری لزوماً به معنای ارزش تلقّی نمی گردد و لزوما نیز به معنای عدالت تلقّی نمی گردد؛ بنابراین یکی از مفاهیمی که غرب و اسلام از آن ها برداشت های مختلفی دارند همین بحث برابری است، و البته با تأکید فراوان برابری جنسیتی و برابری مذهبی.
در شرع مقدس اسلام، برابری در بسیاری موارد رعایت شده است، اما برابری یک ارزش مطلق و یک آرمان محسوب نمی گردد، در بسیاری آیات مانند مسائل مربوط به دیه زن و مرد و دیه مومن و کافر و مسائل مربوط به ارث دختر و پسر و مسائل مربوط به قصاص و... برابری صراحتاً نقض می گردد.
حال پرسش بنیادین و چالشی از منظر حقوق بشر غربی و حقوق بشر اسلامی آن است که آیا نقض برابری در همه ی عرصه ها مستلزم بی عدالتی است؟
پاسخ به این پرسش از منظر حقوق عمومی راهگشای بسیاری مسائل و راه حل فهم مفاهیم در ابعاد گوناگون است.
پاسخ حقوق بشر اسلامی، به این پرسش «خیر» و پاسخ حقوق بشر غربی «آری» است.
پیش از شرح دلایل پاسخ هر دو گروه، به یک مطلب مقدماتی اکتفا می کنیم، هر مفهوم بایستی از نگاه معتقدین به یک مفهوم تحلیل و بررسی گردد، همین رویکرد و چنین راهکاری به تعمیق فهم از یک مفهوم کمک ومساعدت دوچندان می نماید.
مفاهیمی مانند دموکراسی یا مردم سالاری، مفاهیمی مانند برابری و آزادی و مفاهیم بسیاری در فضای همان معتقدین به یک گرایش یا پارادایم(الگو واره) بایستی تبیین و تفهیم گردد.
چه مفهوم آزادی در غرب به معنای جواز ازدواج همجنس بازان و ... است و چه مفهوم برابری مذهبی در غرب به معنای جواز گرایش به شیطان پرستی و بت پرستی است و چه مفهوم دموکراسی به معنای تأمین رفاه دنیوی و توجه به رأی اکثریت فارغ از ارزش هاست.
بنابراین مفهوم اسلامی آزادی و دموکراسی دینی و برابری، الزاماتی غیر از آن چه که در مفهوم غربی آن ها وجود دارد در بردارند و چنین مفاهیمی نمی توانند یکسان پنداشته شوند.
در اسلام یک شخص مسلمان و غیر مسلمان با یکدیگر برابر نیستند، زیرا اولاً معیار انسان ها بر اساس اعتقاد آن ها سنجیده می شود و ثانیاً دین اسلام به عنوان دین حق تلقّی می گردد. بنابراین شخص مسلمان از حقوقی بیش از سایر ادیان برخوردار است.
پیرامون برابری جنسیتی،نیز در اسلام میان زن و مرد برابری وجود ندارد، البته در بسیاری موارد برابری وجود دارد، اما همان مواردی که برابری وجود ندارد بسیار محل بحث هستند، در اسلام زن و مرد به جهت تفاوت هایشان در برخورداری از حقوق و مسئولیت ها مساوی نیستند.
